HOÀNG HÔN ẢI BẮC
Thơ : Bùi Quang Thanh
Dịch Anh, Hán : TMCS
Dịch Hán Pháp Nga : Nguyễn Chân
Dịch Pháp: Trịnh Phúc Nguyên
Dịch Pháp : Phan Hoàng Mạnh
Bổ sung hai bản dịch Pháp ngữ của Phan Hoàng Mạnh và Trịnh Phúc Nguyên: Gửi Hạnh Thuyền- Thơ Bùi Quang Thanh.(Các bản dịch bài Gửi Hạn Thuyền ra Anh, Hán của TMCS và Pháp Nga của Nguyễn Chân đã đăng trong email1)
Minh hoạ bài Hoàng Hôn ải Bắc (thơ BQT) : TMCS
;
HOÀNG HÔN ẢI BẮC
BÙI QUANG THANH
Giữa mười vạn tinh binh, kiêu tướng vẫn rơi đầu
Ải Chi Lăng thêm một hòn đá xám
Bóng ma hờ - cánh dơi chiều chạng vạng
Biển tinh kỳ tơ tướp hóa rừng lau.
Bao năm qua. Rồi nhiều ngàn năm sau
Đá giấu mặt nấp sau mây sau cỏ
Hồn bại tướng vật vờ trong lau gió
Cõi thâm u khát một giọt cam lồ.
Hoàng hôn này bên bệ đá nàng Tô
Vẳng tiếng trẻ khóc cha từ bờ kia biên ải
Sương hóa lệ. Cánh dơi chiều chững lại
Mã Yên sơn vẫn dáng ngựa tung bờm...
DUSK ON THE PASS OF NORTH BORDER
(Poem by Bùi Quang Thanh- Translation by TMCS)
Although accompanied by his hundred thousand elite soldiers,
That arrogant general was decapitated.
One grey rock more was added
To the Chi lăng border pass
His phantasm wandered like a bat staggering in twilight.
An ocean of ragged flags of our enemy
Reincarnated into a forest of reeds drooping sadly.
Since many years ago.
That rock has hidden itself behind grass and clouds
It would go on to do so
For thousands of years in the future.
That defeated general’s phantom wandered among the reeds and breeze,
In the underworld he has been thirsty for a drop of pity.
This sunset, by the monument of Tô Thi- the Lady,
Here and there faintly resounds the sob of a baby
Waiting for his father never coming back from the border pass.
Dew turns into tear. The bats stop their flight at the day end.
The MountSaddle is still like a prancing horse
With its erected mane…
Hán: TMCS
BẮC ẢI HOÀNG HÔN
( Bùi Quang Thanh thi - TMCS dịch Hán)
Tinh binh thập vạn, thủ nhưng đoạn
Bắc ải hựu gia nhất phiến hôi
Kiêu tướng ma hồn đồng biển bức
Loạn phi bàng vãn tại sơn ôi.
Phá lạn quân kì nhất đại hải
Hoá thân lô vĩ tại hoang lâm.
Đa thiểu niên tiền, vạn tuế hậu
Thảo vân hôi thạch ẩn tàng thân
Lô trung bại tướng hồn phiêu lãng
Nhất trích cam lồ khát vạn phân
Hoàng hôn Tô Thị tượng đài thượng
Khốc tưởng phụ thân tha tiểu nhi
Biển bức đình phi, sương hoá lệ.
Yên sơn chiến mã thụ tông phi
Nghĩa :
HOÀNG HÔN ẢI BẮC
(Thơ Bùi Quang Thanh-TMCS dịch)
Mười vạn tinh binh, đầu vẫn bị chém đứt
Ải Bắc lại thêm một tảng đá xám; (hôi cũng là đá vôi)
Hồn ma của kiêu tướng cùng lũ dơi
Bay hỗn loạn trong lúc chạng vạng ở xó núi.
Một biển lớn quân kì rách bươm
Hoá thân ra lau sậy giữa rừng hoang.
Bao năm trước, hàng vạn năm sau,
Đá xám ẩn mình trong cỏ, mây.
Hồn bại tướng phiêu dạt trong đám lau,
Vạn phần khao khát một giọt cam lồ.
Trời chiều trên tượng Tô thị
Đứa con của nàng khóc nhớ cha.
Dơi ngừng bay, sương hoá thành nước mắt.
Núi Yên ngựa như con chiến mã dựng bờm phi
Chữ Hán : TMCS
北隘黃昏
(裴光青詩-相梅居士譯)
精兵十萬首仍斷
北隘又加一片灰
驕將魔魂同蝙蝠
亂飛傍晚在山隈
破爛軍旗一大海
化身蘆葦在荒林
多少年前萬歲後
草雲灰石隱藏身
蘆中敗將魂漂浪
一滴甘露渴萬分
黃昏蘇氏像臺上
哭想父親她小兒
蝙蝠停飛霜化淚
鞍山戰馬豎鬃飛
Hán : Nguyễn Chân dịch
BẮC TÁI HOÀNG HÔN
BÙI QUANG THANH
Tinh binh trung thập vạn
Kiêu tướng diệc đoạn đầu
Chi Lăng tái thiêm nhất hôi bạch thạch
Ảo ma hình biên bức bãi hoàng hôn
Phá tinh kì tự lô lâm chuyển hóa
Kỉ niên qua hựu kỉ niên tiếp đáo
Thạch ẩn tàng tục tại thảo tại vân
Bại tướng hồn diêu duệ tế lô phong
Thâm u vực khát cam lồ nhất trích
Thử hoàng hôn Tô nương biên thạch tọa
Ẩn ước khốc biên tái phụ hài đồng
Sương chuyển lệ phi phao đình biên bức
Mã Yên Sơn nhưng dương thể mã tông
Chữ Hán : Nguyễn Chân
; 北 塞 黃 昏
裴 光 青
精 兵 中 十 萬
驕 將 亦 斷 頭
支 陵 塞 添 一 灰 白 石
幻 魔 形 蝙 蝠 擺 黃 昏
破 旌 旗 似 蘆 林 轉 化
幾 年 過 又 幾 年 接 到
石 隱 藏 續 在 草 在 雲
敗 將 魂 搖 曳 際 蘆 風
深 幽 域 渴 甘 露 一 滴
此 黃 昏 蘇 娘 邊 石 座
隱 約 哭 邊 塞 父 孩 童
霜 轉 淚 飛 拋 停 蝙 蝠
馬 鞍 山 仍 揚 体 馬 鬃
Pháp : Nguyễn Chân
CRÉPUSCULE AU DÉFILÉ DU NORD
BUI QUANG THANH
(Traduction de Nguyễn Chan)
Entouré de cent milles soldats d’élites
L’orgueilleux commandant perdit même sa tête
S’additionne au défilé Chi Lang un rocher gris
L’ombre du fantôme non intime apparait
Au crépuscule sous les vols des chauves souris
D‘étendards déchirés se transforment en roselière
Bien d’années se sont écoulées, les mêmes se succèdent
Ce rocher se réfugie dans les nuages et herbes
L’âme du vaincu commandant
Flotte au vent sur les roseaux dans les ténèbres
Assoiffée d’une goutte bienveillante
Ce crépuscule-ci, à côté du socle de To Thi
Parviennent les pleurs d’enfant
Pour son père à la frontière
Se transfigurent en larmes les rosées
Les chauves souris cessent de voltiger
Le Mont Selle Du Cheval conserve la prestance
Du cheval à crinière dressée.
Nga: Nguyễn Chân
ЗАКАТ НА СЕВЕРНОМ ПЕРЕВАЛЕ
БУЙ КУАНГ ТХАНЬ
Хотя среди ста тысяч отборных бойцов
Спесивый командир не избег потереть голову
На перевале Ти Ланг добавили одну сepyю скалу
Холодная стень фантома явилась
Под полётом летучих мышей на закате
Изорванных знамён море
Превратилось в тросниковую заросль
Сколько времён протекло, сколько и протечёт
Эта скала укрывается в облаках и травах
Душа побеждённого командира колыхается
Под ветром в камышах
Жаждушая во тме доброжелательную каплу
Рядом с подставкой То Тхи на этом закате
Доносится плач ребёнка за отца на границе
Росы превратились в слёзы
Перестали летить летучие мыши
Холма Седло сохраняет вид
Лошадя с поднятой гривой
NGUYỄN CHÂN 19.01.2014
