Ngày nay
Nắng không còn dịu như xưa
Hạt sương đã nặng, hạt mưa đã dày
Bàn tay lạnh với bàn tay
Hững hờ cả cái nhún vai... cũng hờ
Dòng sông vẫn cứ đôi bờ
Nhưng mà bến đục đã ngờ dòng trong
Mẹ tôi bán mặt cho đồng
Còng lưng đổi chút son hồng môi em
Một thoáng chân tiên
Biển dát bạc, thuyền dong buồm, làng Thịnh lượn quanh quanh mép sóng, như chiếc đòn tre oằn nặng quảy một đầu núi Bờng và đầu kia là dãy Tiên An. Mấy mươi năm rồi giờ đây lại mở hội làng. Gã tiều phu ngày nào gặp Tiên đang say sưa kể chuyện:
"Buổi sáng ấy mây quang trời lặng, gã đắm mình trong giấc sơn lam... Bỗng hương thơm từ đâu bay tới ngào ngạt núi rừng, tay rẽ lá cây gã nhìn xuống núi, dụi mắt ba lần gã cũng chưa tin nổi khi thấy bốn cô Tiên trên nước biếc... tắm tiên".
Chuyện xa xưa giờ bao kẻ vẫn thèm (mắt trộm liếc xuống Bàu Tiên nắng nhuộm).
Đường lên Chân Tiên, sau lưng ta biển vẫn dạt dào điệu ru ngàn đời của sóng. Trước mặt ta: bên này núi cao, bên kia hồ rộng. Ráng mây trời chớp trắng cò bay.;
; Người. Cơ man là người
; Đá. Nhấp nhô những đá
; Chao ôi! Sơn thủy hữu tình, giai nhân tấp nập. Lạ thay! Giữa vùng làng mạc ruộng đồng - đất như khô cằn, người như lam lũ - lại có một miền xanh hội tụ buổi "thanh minh trong tiết tháng ba".
; Nào! Ta cùng bạn lên rừng. Con đường ngoằn ngoèo khúc khuỷu. Tảng lờ trước những đôi mắt huyền quyến rũ. Khấp khểnh đưa chân lên từng bậc đá lì trơn. Một thoáng thôi, vừng trán vừa kịp rịn mồ hôi, trăm cảnh lạ đã phô bày trước mắt. Kìa: Bàu Tiên ngăn ngắt, hình thế như bàn chân một khách siêu phàm, triền núi ôm nước biếc mơn man, ba bề núi, một phía làng thấp thoáng. Tinh một tý, xa xa sau làn nắng (xin bạn đừng reo) có ai ngà ngọc ngâm mình. Truyền thuyết kể rằng dấu tích Bàu Tiên là cú nhún của Đế Thiên khi nhảy lên Bàn Cờ Đá. Bạn chẳng tin ư? Thì dấu xưa còn đó: Này tướng, này quân, này bàn, này... chỗ các ông ngồi tóc trắng đã thành mây. Kìa: Vệt đá lún sâu vừa vặn một dấu hài nho nhỏ xinh xinh trên nền đá xám (là chỗ bốn nàng Tiên xuống tắm, bắt gặp ánh mắt ai cả thẹn loáng về trời). Nhẹ như Tiên vẫn lún... đá người ơi, bạn đừng e ngại khi so hài dấu cũ.
; Nào! Đi lên. Men qua những gốc thông già mành tơ buông rủ, ngôi đền Tiên nằm giữa mộng mơ. Người chen vai trong nến đỏ sương mờ, lá cờ Phật tung bay vừa gần vừa ảo. Thắp nén hương trước những gì xưa cũ, trong lòng thầm ước cảnh ngày mai - vẫn đá, vẫn cây, vẫn dấu tích, vẫn người - nhưng tiên cảnh thêm bàn tay độ thế. Ai ngẩn ngơ nhìn đôi trai gái trẻ, hai mái đầu xanh chụm sát trước linh môn? A! Ngày mai cậu ấy đã lên đường. Mắt cô gái cay xè sau làn khói xám. Một lời nguyện chỉ Đất - Trời nghe đặng mà xao lòng muôn ngọn sóng trùng khơi. Nước da nâu của cậu cả xóm chài chợt ửng khi chạm bờ môi thôn nữ. Nhớ nghe em, dù ngày mai chân trời góc bể, lòng vẫn bên lòng như tình của Mẹ - Cha, như Đá Ông luôn bên cạnh Đá Bà, chốn động Thạch - non Hồng, nơi hẹn hò tao ngộ.
; Bảy trăm năm rồi ai lập Tiên An Tự để quây quần động đá giữa ngàn mây. Nhẹ gót thôi, mời bạn rẽ lối này, nước giếng Ngọc xanh trong như sương sớm. Vục làn nước thoảng hương đời ngọt mát, soi nụ cười như thuở trước ai soi. Là giếng ư? Hay gương của người Trời, nhỡ sót lại khi vội vàng xiêm áo?
; *
; * *
Ông cha mình với bao nhiêu hoài vọng nên ở chốn trần vẫn gần gũi cảnh tiên, nên am động hoang sơ hóa nơi ở thánh hiền, cả viên đá cũng thành quân, thành tướng.
Ông cha mình quen dãi dầu mưa nắng. Mảnh thuyền nan dám xé sóng ngàn khơi. Trên cát khô cây mạ lớn cùng người. Vẫn mặn muối cay gừng trong đạo nghĩa.
Nhân kiệt - Địa linh. Hẳn là phải thế.
Một vùng non nước đâu chỉ có thánh thần và tên tuổi hư không.
Lễ hội Chân Tiên, tháng 3-1997
